กู่พันนา กู่พันนา ตั้งอยู่ในวัดกู่พันนา ตำบลพันนา อำเภอสว่างแดนดิน จังหวัดสกลนคร เป็นโบราณสถานเก่าแก่ที่สร้างขึ้นด้วยศิลาแลงในศิลปะขอมโบราณ ภายในบริเวณมีร่องรอยโบราณสถานและชิ้นส่วนสถาปัตยกรรมกระจัดกระจายอยู่รอบ ๆ เช่น ทับหลัง กรอบประตู และชิ้นส่วนหินทราย ประวัติความเป็นมา กู่พันนาถูกสันนิษฐานว่าสร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 16–17 (ประมาณ 1,000 ปีก่อน) ในช่วงขอมเรืองอำนาจ มีลักษณะคล้ายศาสนสถานในศาสนาฮินดู-พราหมณ์ ใช้เป็นเทวสถานประดิษฐานศิวลึงค์ ต่อมาเมื่อพุทธศาสนาแพร่หลาย จึงถูกปรับเปลี่ยนเป็นสถานที่ประกอบพิธีกรรมในพระพุทธศาสนา กรมศิลปากรได้ขึ้นทะเบียนกู่พันนาเป็นโบราณสถานของชาติเมื่อวันที่ 8 มีนาคม พ.ศ. 2478 เพื่อคุ้มครองและอนุรักษ์ไว้เป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์และสถาปัตยกรรมของอีสาน

คฤหาสน์ โสรินทร์ คฤหาสน์ โสรินทร์ เป็นหนึ่งในอาคารประวัติศาสตร์สำคัญของชุมชนคริสต์ท่าแร่ จังหวัดสกลนคร ซึ่งถือเป็นชุมชนคาทอลิกที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย ตัวคฤหาสน์ถูกสร้างขึ้นราวช่วงปลายรัชกาลที่ 5 – ต้นรัชกาลที่ 6 โดยตระกูล “โสรินทร์” ซึ่งเป็นคหบดีชาวคริสต์เชื้อสายเวียดนามที่อพยพมาตั้งถิ่นฐานในย่านนี้และมีบทบาทสำคัญทางเศรษฐกิจและศาสนา อาคารก่อสร้างด้วย หินศิลาแลงและอิฐเผา ซึ่งหาได้ในพื้นที่ท้องถิ่น โครงสร้างออกแบบผสมผสานระหว่าง สถาปัตยกรรมโคโลเนียล แบบยุโรปกับงานช่างเวียดนาม มีลักษณะเด่นคือกำแพงหินหนา ประตูโค้ง หน้าต่างบานใหญ่ และระเบียงโปร่ง ทำให้แข็งแรงทนทานต่อกาลเวลา คฤหาสน์แห่งนี้ไม่เพียงเป็นบ้านพักอาศัยของตระกูล แต่ยังเคยใช้เป็นสถานที่ต้อนรับแขกสำคัญ รวมถึงเป็นจุดนัดพบของชาวบ้านในการจัดกิจกรรมทางศาสนาและสังคม ปัจจุบันคฤหาสน์โสรินทร์ยังคงได้รับการอนุรักษ์และดูแลจากทายาทตระกูล แม้จะไม่เปิดเป็นพิพิธภัณฑ์อย่างเป็นทางการ แต่ก็กลายเป็น แลนด์มาร์คสำคัญ ที่นักท่องเที่ยวและผู้สนใจสถาปัตยกรรมแวะมาถ่ายภาพและศึกษาความเป็นมาของชุมชนคริสต์เก่าแก่ในภาคอีสาน โดยถือเป็นหนึ่งใน “บ้านหินโบราณ” ที่สะท้อนเรื่องราวประวัติศาสตร์ของท่าแร่ได้อย่างชัดเจน

กัสจัง คาเฟ่ และโรงคั่วกาแฟ กัสจัง คาเฟ่ และโรงคั่วกาแฟ (Guzzjung Cafe’ and Alexkoff Roaster) ตั้งอยู่ใจกลางชุมชนท่าแร่ จังหวัดสกลนคร ซึ่งเป็นย่านประวัติศาสตร์ที่มีอาคารหินโบราณและอาสนวิหารอัครเทวดามีคาแอลเป็นแลนด์มาร์คสำคัญ คาเฟ่แห่งนี้ออกแบบให้เข้ากับบรรยากาศชุมชน โดยผสมผสานความคลาสสิกของบ้านเก่าโคโลเนียลเข้ากับการตกแต่งร่วมสมัย จึงกลายเป็นจุดหมายสำหรับคนรักกาแฟและนักท่องเที่ยวที่อยากสัมผัสกลิ่นอายเมืองเก่าในบรรยากาศสบาย ๆ ภายในร้านมีโรงคั่วกาแฟที่คัดสรรเมล็ดกาแฟคุณภาพ คั่วเองอย่างพิถีพิถัน ทำให้เครื่องดื่มทุกแก้วมีรสชาติเป็นเอกลักษณ์ เมนูยอดนิยม ได้แก่ กาแฟดริป, คาปูชิโน่ร้อน, Dirty Coffee, โกโก้เย็นเข้มข้น และเค้กโฮมเมดหลากชนิด เหมาะทั้งสำหรับคอกาแฟ นักท่องเที่ยวที่ต้องการแวะพัก รวมถึงผู้ที่ชอบถ่ายภาพเก็บบรรยากาศเมืองเก่า เพราะตัวร้านตั้งอยู่ไม่ไกลจาก ตึกหินโบราณท่าแร่ และสามารถเดินชมชุมชนเก่าได้ในระยะใกล้

ตึกหินโบราณ ท่าแร่ ตึกหินโบราณ ท่าแร่ เป็นอาคารเก่าแก่ที่สร้างขึ้นราวปลายรัชกาลที่ 5 โดยชาวคริสต์เชื้อสายเวียดนามและฝรั่งเศสที่อพยพมาตั้งถิ่นฐานในท่าแร่ ลักษณะเด่นคือการใช้หินศิลาแลงและอิฐในการก่อสร้าง ผสมผสานศิลปะตะวันตกสไตล์โคโลเนียลเข้ากับงานช่างพื้นถิ่น ทำให้ตึกมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว หลายหลังยังคงสภาพสมบูรณ์และใช้เป็นที่อยู่อาศัยมาจนถึงปัจจุบัน ตึกเหล่านี้ถือเป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สะท้อนให้เห็นถึงความรุ่งเรืองของชุมชนคริสต์ท่าแร่ในอดีต โดยตั้งเรียงรายอยู่ใจกลางชุมชนใกล้กับ อาสนวิหารอัครเทวดามีคาแอล จึงกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่นักเดินทางนิยมแวะถ่ายภาพ ชมสถาปัตยกรรมเก่าแก่ และเรียนรู้เรื่องราวความเป็นมาของชุมชนคริสต์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย

อุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก อุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก ตั้งอยู่ในพื้นที่รอยต่อของจังหวัดสกลนครและกาฬสินธุ์ ครอบคลุมพื้นที่ภูเขาหินทรายสลับซับซ้อน มีหน้าผา ถ้ำ และน้ำตกน้อยใหญ่หลายแห่ง อุดมไปด้วยป่าไม้เขียวขจีและสัตว์ป่านานาชนิด พื้นที่นี้มีความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติสูง เหมาะกับนักเดินป่าและผู้ที่ชอบผจญภัย ท่องเที่ยวเชิงนิเวศและการศึกษาธรรมชาติ นักท่องเที่ยวสามารถชม น้ำตกวังโตนด น้ำตกห้วยทรายขาว และน้ำตกวังอ้า ที่สวยงามตลอดทั้งปี รวมถึง ถ้ำภูผาเหล็ก ซึ่งเป็นถ้ำหินที่มีความสวยงามทางธรณีวิทยาและมีประวัติความเชื่อท้องถิ่น จุดชมวิวบนภูเขายังสามารถมองเห็นทิวทัศน์ป่าเขาและพื้นที่โดยรอบได้อย่างงดงาม โดยเฉพาะช่วงพระอาทิตย์ขึ้นและตกดิน

วงเวียนพระเวสสันดร วงเวียนพระเวสสันดรตั้งอยู่ที่บ้านท่าวัด ตำบลปทุมวาปี เป็นจุดศูนย์กลางการเดินทางในอำเภอส่องดาว สามารถเชื่อมต่อไปยังวัดถ้ำพวงและพิพิธภัณฑ์หลวงปู่วัน อุตตโม ได้สะดวก รอบวงเวียนมีบรรยากาศสงบ เหมาะสำหรับการถ่ายภาพและพักผ่อน มีความสำคัญทั้งด้านศิลปวัฒนธรรมและการท่องเที่ยวเชิงจิตวิญญาณ บริเวณใกล้เคียงยังมีสวนดาวกระจายและหอชมวิวส่องดาวในอุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก ซึ่งสามารถมองเห็นทิวทัศน์ของอำเภอส่องดาวได้อย่างกว้างไกล ทั้งยังเป็นจุดพักรถและจุดถ่ายภาพที่นิยมของนักท่องเที่ยว

อุทยานบัว อุทยานบัว (Lotus Park) เป็นสถานที่ท่องเที่ยวและแหล่งศึกษาธรรมชาติที่สำคัญของจังหวัดสกลนคร สถานที่นี้มีประวัติศาสตร์อันยาวนานโดยถูกสร้างขึ้นโดยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร เพื่อเป็นแหล่งรวบรวมและอนุรักษ์พันธุ์บัวหายากจากทั่วทุกมุมโลก โดยเฉพาะบัวกระด้งที่สวยงาม ต่อมาได้มีการบูรณะและพัฒนาขึ้นเพื่อเป็นศูนย์กลางการศึกษาและวิจัยเกี่ยวกับบัว รวมถึงเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่เปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้าชมโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย สถานที่นี้ยังเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการพักผ่อนในบรรยากาศเงียบสงบ ชมความงามของดอกไม้ และเรียนรู้เกี่ยวกับสายพันธุ์บัวต่างๆ ไปพร้อมๆ กัน หากคุณต้องการสัมผัสประสบการณ์ใกล้ชิดกับความงามของดอกบัวและธรรมชาติ อุทยานบัวคือสถานที่ที่คุณไม่ควรพลาด

น้ำตกเก้าชั้น อช ภูผาเหล็ก น้ำตกเก้าชั้น ตั้งอยู่ภายใน อุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก จังหวัดสกลนคร เป็นน้ำตกที่มีชื่อเสียงเรื่องความสวยงามและเส้นทางที่ท้าทายในการเข้าถึง ลักษณะเด่นของน้ำตก ความงดงามตามธรรมชาติ: ชื่อ "เก้าชั้น" มาจากลักษณะที่น้ำตกไหลลดหลั่นลงมาตามแนวโขดหินอย่างต่อเนื่องถึงเก้าชั้น แต่ละชั้นมีความสูงและรูปแบบที่แตกต่างกัน ทำให้มีเสน่ห์เฉพาะตัว เส้นทางเดินเท้า: การเดินทางไปยังตัวน้ำตกต้องเดินเท้าผ่านเส้นทางป่าเขา ซึ่งเป็นจุดที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวเชิงผจญภัยและผู้ที่รักการเดินป่า เพราะจะได้สัมผัสกับธรรมชาติที่สมบูรณ์และอากาศบริสุทธิ์ตลอดเส้นทาง แอ่งน้ำใส: ในช่วงฤดูฝนจะมีน้ำไหลเต็มแอ่ง สามารถลงเล่นน้ำได้ ทำให้เป็นจุดพักผ่อนที่เหมาะกับการหลีกหนีความวุ่นวาย

สำนักงานที่ดินจังหวัดสกลนคร สาขากุสุมาลย์ สำนักงานที่ดินจังหวัดสกลนคร สาขากุสุมาลย์ ตั้งอยู่ภายในศูนย์ราชการอำเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนคร ซึ่งเป็นสถานที่ราชการรวมหลายหน่วยงาน บริการที่ดินของหน่วยงานนี้ครอบคลุมพื้นที่สองอำเภอหลัก คือ อำเภอกุสุมาลย์ และอำเภอโพนนาแก้วดำเนินงานด้านจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมทางที่ดิน การรังวัด กำหนดเขตที่ดิน และงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับเอกสารสิทธิ์ในที่ดินและโฉนด สำนักงานสาขานี้เคยได้รับการจัดตั้งให้เป็น “สำนักงานที่ดินจังหวัดสกลนคร ส่วนแยกกุสุมาลย์” เมื่อวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2556 ซึ่งเป็นการขยายบริการที่ดินให้ครอบคลุมพื้นที่กว้างขึ้น ทำให้ประชาชนในพื้นที่ไม่ต้องเดินทางไกลไปยังสำนักงานที่ดินจังหวัดสกลนครตัวเมือง

วัดถ้ำพวง และพิพิธภัณฑ์หลวงปู่วัน อุตตโม วัดถ้ำพวง หรือวัดถ้ำอภัยดำรงธรรม เป็นวัดสายธรรมยุติกนิกายที่มีความสำคัญ โดยเฉพาะในหมู่ศรัทธาของ หลวงปู่วัน อุตตโม ศิษย์เอกของ หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต พระอาจารย์ใหญ่สายกรรมฐาน วัดแห่งนี้ตั้งอยู่ท่ามกลางความสงบของ เทือกเขาภูพาน จังหวัดสกลนคร เหมาะแก่การปฏิบัติธรรมและพักผ่อนจิตใจอย่างแท้จริง สิ่งสำคัญที่ควรเยี่ยมชม ได้แก่: เจดีย์พิพิธภัณฑ์หลวงปู่วัน อุตตโม: สร้างขึ้นอย่างงดงามเพื่อบรรจุอัฐิธาตุของหลวงปู่วัน ภายในจัดแสดงเครื่องใช้ส่วนตัวและประวัติชีวิตของท่าน ถือเป็นศูนย์รวมจิตใจของศิษยานุศิษย์ สังเวชนียสถาน 4 ตำบลจำลอง: ทางวัดได้จำลองสถานที่สำคัญทางพุทธประวัติในประเทศอินเดีย ได้แก่ สวนลุมพินีวัน (ประสูติ), ต้นพระศรีมหาโพธิ์ (ตรัสรู้), ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน (แสดงปฐมเทศนา), และสถานที่ปรินิพพาน เพื่อให้ผู้มาเยือนได้ระลึกถึงพระพุทธเจ้า ถ้ำพวง: ถ้ำที่สงบและศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งครั้งหนึ่งหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เคยมาธุดงค์และปฏิบัติธรรม วัดถ้ำพวงจึงเป็นทั้งสถานที่ทางประวัติศาสตร์ ศูนย์รวมศรัทธา และแหล่งท่องเที่ยวเชิงธรรมะที่ควรค่าแก่การมาเยือน

ระเบียงดาว คอฟฟี่ ระเบียงดาว คอฟฟี่ ตั้งอยู่ในตำบลท่าแร่ อำเภอเมืองสกลนคร ใกล้กับชุมชนคาทอลิกเก่าแก่ชื่อดัง ตรงข้ามคฤหาสน์อุดมเดชวัฒน์ จุดเด่นคือมุมระเบียงไม้ทอดยาวกลางทุ่งนา เปิดรับวิวท้องฟ้ากว้างไกล สมชื่อ “ระเบียงดาว” ที่เหมาะสำหรับนั่งจิบกาแฟยามเช้า–เย็น พร้อมถ่ายภาพสวยๆ บรรยากาศอบอุ่น ร่มรื่นรายล้อมด้วยทุ่งนากว้าง เห็นวิวท้องฟ้าและเส้นขอบฟ้าอย่างชัดเจน เหมาะสำหรับการนั่งพักผ่อน ถ่ายรูป และชมพระอาทิตย์ตก เป็นคาเฟ่ที่คนในพื้นที่นิยมพาครอบครัวและเพื่อนฝูงมาพักผ่อน ร้านให้บริการทั้งกาแฟสด น้ำผลไม้ และเบเกอรี่แบบโฮมเมด รสชาติเรียบง่าย แต่เข้ากับบรรยากาศธรรมชาติ โดยมีเมนูแนะนำ เช่น อเมริกาโน่เย็น, ลาเต้ร้อน, มะนาวโซดา, เค้กช็อกโกแลต และฮันนี่โทสต์ นอกจากนี้ยังมีเมนูอาหารทานเล่นบางชนิดให้เลือก เหมาะกับผู้ที่ต้องการทั้งเครื่องดื่มและอาหารว่างเบาๆ

คฤหาสน์อุดมเดชวัฒน์ คฤหาสน์อุดมเดชวัฒน์ ตั้งอยู่ใจกลางชุมชนท่าแร่ อำเภอเมืองสกลนคร ชุมชนที่มีชื่อเสียงด้านศาสนาคริสต์และสถาปัตยกรรมโบราณ คฤหาสน์แห่งนี้สร้างขึ้นโดย นายคำสิงห์ อุดมเดช (องเด) ซึ่งเป็นบรรพบุรุษของเจ้าของปัจจุบัน โดยก่อสร้างเมื่อปี พ.ศ. 2475 (ประมาณ 92–93 ปีที่แล้ว ณ ปัจจุบัน) โดยใช้ช่างฝีมือชาวเวียดนามที่อพยพมาอยู่ในชุมชนท่าแร่  ความหมายของชื่อ “อุดมเดชวัฒน์” (“Udomdetwat”) มาจากนามสกุลเจ้าของบ้าน ชื่อที่สะท้อนทั้งประวัติครอบครัวและความตั้งใจให้บ้านมีชีวิต มีบทบาททางวัฒนธรรม และถูกจดจำของชุมชนท่าแร่และสกลนคร โดดเด่นด้วยตัวอาคารสองชั้น ก่ออิฐถือปูน หลังคาทรงปั้นหยา และซุ้มโค้งสไตล์โคโลเนียล สถาปัตยกรรมฝรั่งเศส ผสมผสานกับองค์ประกอบแนวเวียดนาม โดยมีการใช้วัสดุเก่าเช่น ปูน ทราย อิฐ เสาไม้ รวมถึงบางส่วนที่นำเข้าจากฝรั่งเศสลวดลายปูนปั้นที่ประณีตทำให้ที่นี่เป็นเสมือนพิพิธภัณฑ์มีชีวิตที่สะท้อนประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ชั้นล่างเคยใช้เป็นร้านค้า ส่วนชั้นบนเป็นที่อยู่อาศัยของครอบครัวเจ้าของบ้าน บรรยากาศรอบคฤหาสน์เต็มไปด้วยบ้านเรือนเก่าแก่สไตล์เดียวกัน ทำให้ย่านนี้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมสำคัญของสกลนคร เหมาะกับผู้สนใจประวัติศาสตร์ สถาปัตยกรรม และการถ่ายภาพ อีกทั้งยังอยู่ไม่ไกลจากโบสถ์อาสนวิหารอัครเทวดามีคาแอล ท่าแร่ ซึ่งเป็นโบสถ์คริสต์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย

โค้งปิ้งงู โค้งปิ้งงู เป็นถนนเส้นทางขึ้นเขาภูพานที่มีชื่อเสียงในจังหวัดสกลนคร ลักษณะเด่นคือถนนคดเคี้ยวต่อเนื่องหลายโค้ง สลับซ้ายขวาเป็นรูปคล้ายงูเลื้อยอยู่ตามแนวเขา ท่ามกลางธรรมชาติที่โอบล้อมด้วยป่าไม้เขียวขจี ทำให้ที่นี่กลายเป็นทั้งเส้นทางสัญจรที่ท้าทายและจุดชมวิวที่นักท่องเที่ยวหลายคนต้องหยุดรถเพื่อเก็บภาพความงาม เส้นทางสายนี้ไม่เพียงแต่มีความสำคัญในการคมนาคม แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของการเดินทางสู่ดินแดนแห่งอารยธรรมภูพาน นักเดินทางจะได้สัมผัสทั้งความตื่นเต้นจากถนนโค้งและความสวยงามของธรรมชาติ ถือเป็นอีกหนึ่งแลนด์มาร์กที่ผู้มาเยือนสกลนครไม่ควรพลาด

ภาพเขียนก่อนประวัติศาสตร์ผาผักหวาน ภาพเขียนก่อนประวัติศาสตร์ผาผักหวาน เป็นอีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจ ตั้งอยู่ในพื้นที่ธรรมชาติที่สวยงามของอำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร บริเวณเพิงผาแห่งนี้เป็นแหล่งโบราณคดีสำคัญที่ได้มีการค้นพบภาพเขียนสีโบราณ ซึ่งมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์สูงและเป็นหลักฐานสำคัญที่สะท้อนถึงวิถีชีวิตของมนุษย์ในยุคก่อนประวัติศาสตร์ ภาพเขียนส่วนใหญ่เป็นสีแดง คาดว่าวาดด้วยยางไม้ผสมเลือดสัตว์ มีการลงเส้นที่ชัดเจนและเรียบง่าย โดยมีลวดลายที่หลากหลาย ทั้งรูปคน รูปสัตว์ (เช่น วัว ควาย สุนัข) และรูปทรงเรขาคณิต ซึ่งเชื่อกันว่าสะท้อนถึงการล่าสัตว์และความเชื่อทางจิตวิญญาณของชุมชนดั้งเดิม การได้มาเยือนที่นี่จึงเปรียบเสมือนการเดินทางย้อนเวลากลับไปสู่ยุคอดีตอันไกลโพ้น นอกจากนี้ ยังมีภูมิทัศน์ที่สวยงามของโขดหินและป่าโปร่ง ทำให้เป็นทั้งแหล่งเรียนรู้และสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่น่าค้นหา

วัดป่าภูริทัตตถิราวาส วัดป่าภูริทัตตถิราวาส หรือที่ชาวบ้านรู้จักในชื่อ วัดป่าบ้านหนองผือ ตั้งอยู่ที่ตำบลนาใน อำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร เป็นวัดที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในสายพระป่ากัมมัฏฐาน ตามแผนที่วัดนี้จะตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัดสกลนคร และตั้งอยู่ทางทิศใต้ของอำเภอพรรณานิคม แต่ตั้งอยู่ทางตะวันออกของหมู่บ้านหนองผือ เริ่มแรกสถานที่แห่งนี้เป็นป่าพงดงดิบ อันเต็มไปด้วยสิงสาราสัตว์นานาชนิด เป็นต้น มี เสือ หมี อีเก้ง กวาง หมูป่า สัตว์เลื้อยคลาน มีแลนและงูชนิดต่าง ๆ สัตว์ปีกมีนกเกือบทุกชนิด นอกจากนั้นยังชุกชุมไปด้วยเชื้อไข้ป่าชุมชนรอบวัดเป็นชุมชนชาวภูไท ที่มีชีวิตความเป็นอยู่ที่เรียบง่าย ความสำคัญ: สถานที่จำพรรษาสุดท้ายของหลวงปู่มั่น: วัดแห่งนี้มีความสำคัญอย่างมากเพราะเป็นสถานที่ที่ พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต ได้มาจำพรรษาและใช้ชีวิตในช่วง 5 พรรษาสุดท้ายของชีวิต (พ.ศ. 2490 - พ.ศ. 2492) เป็นศูนย์รวมของพระกรรมฐาน: ในช่วงที่หลวงปู่มั่นจำพรรษาอยู่ที่นี่ พระอริยสงฆ์และพระป่าลูกศิษย์จำนวนมากได้เดินทางมาศึกษาธรรมปฏิบัติและรับฟังโอวาทจากท่าน ทำให้วัดป่าบ้านหนองผือเป็นศูนย์กลางการเผยแผ่พระธรรมคำสอนของพระอาจารย์มั่น การเปลี่ยนชื่อวัด: หลังจากที่หลวงปู่มั่นละสังขารไปแล้ว เพื่อเป็นการรำลึกและแสดงความเคารพต่อท่าน จึงได้เปลี่ยนชื่อวัดเป็น "วัดป่าภูริทัตตถิราวาส" เพื่อเป็นมงคลและเป็นอนุสรณ์แด่หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต สถานที่สำคัญภายในวัด: เจดีย์หลวงปู่มั่น เจดีย์บรรจุอัฐิธาตุของ พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต เป็นศูนย์รวมศรัทธาของพระสงฆ์และพุทธศาสนิกชน เจดีย์สร้างขึ้นด้วยสถาปัตยกรรมที่เรียบง่าย แต่แฝงด้วยความสงบสง่า บริเวณรอบเจดีย์รายล้อมด้วยต้นไม้ใหญ่ให้บรรยากาศเงียบสงบเหมาะแก่การปฏิบัติธรรม ทุกปีจะมีงานทำบุญอุทิศถวายหลวงปู่มั่น โดยมีศิษยานุศิษย์และประชาชนจากทั่วประเทศมาร่วมงาน กุฏิหลวงปู่มั่น เป็นสถานที่ที่ หลวงปู่มั่นจำพรรษาและละสังขาร ภายในยังคงรักษารูปแบบกุฏิไม้ดั้งเดิมไว้ เพื่อให้ผู้มาเยือนได้เห็นความเรียบง่ายของวิถีพระป่า กุฏิแห่งนี้เปรียบเสมือน พิพิธภัณฑ์มีชีวิต ที่ถ่ายทอดวิถีการปฏิบัติธรรมอันเรียบง่ายและเข้มงวดของหลวงปู่มั่น บางส่วนมีการจัดแสดงข้าวของเครื่องใช้จริงของท่าน เช่น บาตร, จีวร, และอุปกรณ์เครื่องใช้ประจำวัน ศาลาหลวงปู่มั่น เป็นอาคารที่สร้างขึ้นเพื่อใช้จัดกิจกรรมทางพระพุทธศาสนา และเป็นที่ประชุมธรรมของพระสงฆ์และญาติโยม ภายในมีรูปเหมือนหลวงปู่มั่นประดิษฐานไว้สำหรับให้สักการะ บรรยากาศรอบวัด พื้นที่วัดยังคงความเป็น วัดป่าแท้ ๆ ที่เต็มไปด้วยต้นไม้ใหญ่และความเงียบสงบ สะท้อนแนวทางของหลวงปู่มั่นที่เน้นการอยู่ในป่าธรรมชาติ เพื่อฝึกสติ สมาธิ และปฏิบัติธรรม

วัดถ้ำผาแด่น จุดที่บอกว่าสวยอีกจุดนึงเลยและต้องบอกว่าที่ได้คำเขาลว่า หินเทพ เพราะเป็นลานหินแกะสลักเป็นรูปต่างๆ ทั้งครุฑเวสสุวรรณ พระพุทธเจ้าปางต่างๆ ไปชมความสวยงานของประติมากรรมชั้นเลิศกันได้เลย เรียกได้ว่าเที่ยวไปอิ่มบุญไปและตื่นตาตื่นใจกับประติมากรรมฝีมือมนุษย์ที่แกะสลักภูเขาทั้งลูกเปลี่ยนจากหินภูเขาธรรมดา กลายเป็นของมีคุณค่าทางจิตใจไม่สามารถเปรียบเป็นมูลค่าได้

ครามสกล ครามสกล คือ ธุรกิจค้าผ้าฝ้ายย้อมคราม ทอมือ ที่เกิดจากการรวมตัวกันของกลุ่มผู้ประกอบการที่มีความรัก หลงไหล ในผ้าฝ้ายย้อมคราม ทอมือของจังหวัดสกลนคร ผ้าคราม คือ ผ้าย้อมสีธรรมชาติจากคราม บริเวณที่ผลิตกันมากจะอยู่ในแถบพื้นที่จังหวัดสกลนครซึ่งเป็นแหล่งที่ยอมรับว่าเป็นแหล่งผลิตผ้าย้อมครามที่มีคุณภาพ ลวดลายสวยงาม รวมทั้งมีสีสัน รูปแบบที่เฉพาะตัว นอกจากนี้ ชุมชนที่อยู่ในท้องถิ่นมีความรู้และทักษะในการทอผ้าและการย้อมด้วยสีธรรมชาติจากครามเพื่อใช้เองภายในครัวเรือนและใช้เป็นสินค้าเพื่อแลกเปลี่ยนกันมาช้านานแล้ว สิ่งนี้จึงถือว่าเป็นเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่นอันสวยงามอีกประการหนึ่ง  

กลุ่มแม่บ้านเกษตรบ้านโนนเรือสามัคคี ร้านขายของฝากที่ทำขึ้นจากโครงการหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ ได้จัดทำผ้ามัดย้อม สีครามขึ้นมา หรือที่เรียกว่า ผ้าย้อมคราม ผลิตและจำหน่าย ผ้าฝ้ายย้อมครามเเละสีธรรมชาติ เช่น ผ้าคลุมไหล่ ผ้าพันคอ ผ้าพื้นกระเป๋า เเละผลิตภัณฑ์แปรรูปจากผ้าคราม   

ฟาร์มฮัก สกลนคร ฟาร์มฮัก (Farm Hug) และโคขุนคุณทอง เป็นร้านอาหาร และฟาร์มแกะ ที่เปิดให้ลูกค้ามารับประทานอาหารและเยี่ยมชมฟาร์มแกะ กระต่าย สวนกุหลาบ ฟาร์มฮัก เลี้ยงแกะไว้ในคอก เปิดให้ลูกค้าให้อาหาร ถ่ายรูป, แกะในฟาร์มนี้ น่าเอ็นดูมาก เข้ากับคนง่าย มุมสำหรับไว้ถ่ายรูปก็มีมายมายเลยครับ เช่น ง่ายๆๆเลยก็ถ่ายกับป้าย Farm Hug การตกแต่งภายนอกร้านก็เป็นบรรยากาศน่ารักๆๆ ด้วยบรรดารูปปั่นคุณแกะ มากมายเลยทีเดียว ร้านโคขุนคุณทอง ได้ถูกออกแบบให้ใกล้ชิดกับธรรมชาติ ดูโล่งโปร่งสบาย บรรยากาศจะมีให้เลือกข้างล่าง หรือข้างบน หรือมุมโซนสนามหญ้า ก็นั่งสบายไม่แพ้กัน ด้านเมนูอาหารร้านโคขุนคุณทอง มีให้เลือกหลากหลาย ทั้งอาหารอีสาน และสเต็ก ส่วนคนไม่กินเนื้อทางร้านก็มีเมนูหมูๆ สำหรับรสชาติความอร่อยก็ไม่แพ้กัน นอกจากนั้นแล้วทางร้านยังมีเมนูอื่นๆแนะนำให้เลือกอีกมากมาย ต้องมาลองเอง เมนูแนะนำ สเต็กเนื้อโคขุน

ผ้าภูไทรุณณี ชุมชนหมู่บ้านทอผ้าคราม ผ้าฝ้ายเข็นมือ ย้อมคราม ผ้าย้อมเปลือกไม้ เเละย้อมสีจากธรรมชาติ หลากหลายสีสันมากมาย ที่ทำมาจากชาวบ้านในหมู่บ้าน ร่วมมือร่วมใจตั้งใจทำ ย้อมออกมาเเล้วลวดลายดูเป็นธรรมชาติ มีหลากหลายสินค้าให้เลือกไม่ว่าจะเป็น ผ้าพันคอ ผ้าห่ม เสื้อ ผู้ชาย เเละ ผู้หญิง รวมถึงกระโปรงเเนวๆ อีกมากมาย